Varkensput

De Varkensput

In het bos van landgoed Nederrijk bij Berg en Dal ligt een merkwaardige kuil. Een kuil waar soms water in staat. Met een wal aan de hoge kant en een uitgang aan de lage kant. Wandelaars lopen er dichtbij langs zonder de kuil te zien.
De kuil staat sinds mensenheugenis bekend als de Varkensput. Het gebied waar de put in ligt, hoorde bij het Gelderse domein Nederrijkswald, het uitgestrekte bosgebied op de stuwwal van Nijmegen-Groesbeek. Vermoedelijk is de kuil ontstaan door afgravingen door de Romeinen voor het winnen van leem. De grond bevat naast zanderig leem ook veel grind. Deze plek kan dus ook in latere tijden gebruikt zijn voor grindwinning.
De varkensput komt op kaart voor het eerst voor in 1718, als ‘Varkens Put’. Dan mag Peter Engelen van de Gelderse Rekenkamer een perceel bosgrond in gebruik nemen voor eigen doeleinden. Op de kaart is vermeld dat Engelen in 1710 al een perceel rond zijn huis toegewezen had gekregen.
De varkensput is ouder dan 1718, maar hoeveel ouder weten we niet. Misschien was de put er al in 1570, toen Thomas Witteroos een kaart en een kaartenboek van het Nederrijkswald maakte. In die tijd konden kaartenmakers nog geen hoek- en oppervlaktegetrouwen kaarten maken, daarom is het onmogelijk om precies te bepalen waar de door Witteroos op de kaart aangegeven fenomenen precies lagen. In elk geval staat er geen Varkensput op de kaart.